1. Rodzaje pomp ciepła
Opłacalność zależy m.in. od rodzaju pompy:
- • Powietrzna pompa ciepła (powietrze–woda) – najpopularniejsza, najtańsza w montażu, ale mniej efektywna przy niskich temperaturach.
- • Gruntowa pompa ciepła (solanka–woda) – droższa inwestycja, ale bardziej efektywna i stabilna.
- • Pompa ciepła powietrze–powietrze – tańsza, ale głównie do ogrzewania powietrza, nie wody.
2. Koszty inwestycyjne – przykład dla domu 150m2
| Rodzaj pompy | Koszt urządzenia + montaż | Koszt modernizacji (jeśli potrzebna) | Razem |
|---|---|---|---|
| Powietrzna | 35 000 – 50 000 zł | 5 000 – 10 000 zł (np. bufor, grzejniki) | ~45 000 – 60 000 zł |
| Gruntowa | 60 000 – 90 000 zł | 5 000 – 10 000 zł | ~70 000 – 100 000 zł |
3. Koszty eksploatacji
- Oszczędności wynikają głównie z niższego zużycia energii:
- • COP (współczynnik efektywności): np. 3,5 – oznacza, że z 1 kWh energii elektrycznej pompa generuje 3,5 kWh ciepła.
- • Koszt energii elektrycznej: ok. 1 zł/kWh (2025)
- • Roczne zapotrzebowanie energetyczne domu: np. 15 000 kWh ciepła
- Roczne koszty ogrzewania pompą ciepła:
- • 15 000 kWh / 3,5 COP = ~4 300 kWh energii elektrycznej
- • 4 300 x 1 zł = ~4 300 zł rocznie
Dla porównania:
| Źródło ogrzewania | Roczne koszty |
|---|---|
| Gaz ziemny | 5 000 – 7 000 zł |
| Ekogroszek | 4 500 – 6 000 zł |
| Pellet | 4 000 – 5 500 zł |
| Prąd bez pompy (grzałki) | 12 000 – 15 000 zł |
4. Okres zwrotu inwestycji
- Przykład: inwestycja 50 000 zł, oszczędność roczna 2 000 – 3 000 zł
- → okres zwrotu: 15–20 lat, krótszy jeśli:
- • skorzystasz z dofinansowania (np. Czyste Powietrze, Mój Prąd, ulga termomodernizacyjna)
- • połączysz pompę ciepła z fotowoltaiką
4. Okres zwrotu inwestycji
- Przykład: inwestycja 50 000 zł, oszczędność roczna 2 000 – 3 000 zł
- → okres zwrotu: 15–20 lat, krótszy jeśli:
- skorzystasz z dofinansowania (np. Czyste Powietrze, Mój Prąd, ulga termomodernizacyjna)
- połączysz pompę ciepła z fotowoltaiką
5. Efektywność i ekologia
- Pompy ciepła mają zerową emisję lokalną CO₂
- W połączeniu z PV → bliskie samowystarczalności energetycznej
- Nie wymagają składowania opału, czyszczenia pieca itd.
6. Dodatkowe czynniki wpływające na opłacalność
- Izolacja budynku (im lepsza, tym mniejsze zapotrzebowanie na ciepło)
- Niskotemperaturowe ogrzewanie (np. podłogówka – podnosi efektywność pompy)
- Taryfa energii elektrycznej (np. G12/G13)
- Możliwość chłodzenia latem (funkcja klimatyzacji w niektórych pompach)
7. Symulacja – uproszczony przykład:
| Parametr | Wartość |
|---|---|
| Koszt instalacji | 50 000 zł |
| Roczne koszty (pompa) | 4 300 zł |
| Roczne koszty (gaz) | 6 500 zł |
| Roczna oszczędność | 2 200 zł |
| Zwrot inwestycji | ~22 lat (bez dotacji) |
| Zwrot z dotacją 20 000 zł | ~14 lat |
Wnioski:
- Opłacalność rośnie przy dobrej izolacji, PV i dofinansowaniu.
- W nowych budynkach (z ogrzewaniem podłogowym) pompa ciepła jest często najtańszym i najwygodniejszym rozwiązaniem w perspektywie 10–20 lat.
- W modernizowanych budynkach też się opłaca, ale zależy od warunków.